(Re)Tracing the Partitioned Histories: Exploring Memory, Identity and Body Politics in Select Partition Literature

Abstract

The Partition of India in 1947 stands as a momentous juncture
in South Asian history, marked by displacement, pervasive
violence, and trauma. This article explores Geetanjali Shree’s
novel Tomb of Sand and What the Body Remembers by Shauna Singh
Baldwin, within the broader context of Partition literature and
feminist discourse. Both the novels offer a nuanced and multilayered portrayal of gender dynamics in the aftermath of
Partition, foregrounding the agency and resilience of their female
protagonists. The narrative techniques employed—characterised
by metafictional elements, nonlinear structure and vivid
characterisations—provide fertile ground for an exploration of
the complexities of memory, identity, and trauma. This article
examines how these authors navigate the intersection of gender,
nationhood and memory paying particular attention to the ways
in which the female body becomes site of contestation and
resistance in the aftermath of communal violence. By
juxtaposing these texts, it aims to contribute to an in-depth
comprehension of the complexities of gender, memory, and
power-dynamics in the context of historical trauma.

1947’de Hindistan'ın bölünmesi, Güney Asya tarihinde yerinden
edilme, yaygın şiddet ve travmanın damgasını vurduğu önemli bir
dönüm noktasıdır. Bu makale Geetanjali Shree’nin Kumdan Mezar
adlı romanını ve Shauna Singh Baldwin’in What the Body
Remembers adlı romanını Bölünme edebiyatı ve feminist söylem
bağlamında incelemektedir. Her iki roman da Bölünme
sonrasında toplumsal cinsiyet dinamiklerinin incelikli ve çok
katmanlı bir tasvirini sunmakta, kadın kahramanlarının
eylemliliğini ve direncini ön plana çıkarmaktadır. Kullanılan anlatı
teknikleri -üstkurmaca unsurlar, doğrusal olmayan yapı ve canlı
karakterizasyonlarla karakterize edilen- hafıza, kimlik ve
travmanın karmaşıklıklarının araştırılması için verimli bir zemin
sağlar. Bu makale, bu yazarların toplumsal cinsiyet, ulus ve
hafızanın kesiştiği noktalarda nasıl gezindiklerini, toplumsal
şiddet sonrasında kadın bedeninin nasıl bir çekişme ve direniş
alanı haline geldiğine özellikle dikkat ederek incelemektedir. Bu
metinleri yan yana koyarak, tarihsel travma bağlamında toplumsal
cinsiyet, hafıza ve iktidar dinamiklerinin karmaşıklığının
derinlemesine anlaşılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.